Een goede methylatie: een cruciale pijler van je gezondheid

Methylatie of methyleren? Wellicht heb je nog nooit van deze begrippen gehoord. En toch gebeurt dit proces elke seconde in elke cel van je lichaam. Een goede methylatie maakt het verschil tussen ziekte en gezondheid. Het is dus heel belangrijk dat dit cruciale proces goed verloopt. In dit blogartikel leggen we je uit wat het precies is en wat je zelf kunt doen om je methylering te ondersteunen.

Inhoudsopgave
  • Wat is methylatie precies?
  • Miljarden levensbelangrijke processen
  • Wat zijn de functies van methylatie?
  • Wat zijn methylatieverstoringen?
  • Wat merk je van een gebrekkige methylatie?
  • Welke methyldonoren zijn er en hoe ontstaat een tekort?
  • Wat kun je zelf doen bij ondermethylering?
  • Let op bij overmethylering
  • Meer lezen?

Wat is methylatie precies?

Methylatie is een proces in je cellen waarin een methylgroep wordt overgedragen aan andere moleculen zoals eiwitten, aminozuren, toxines, enzymen en DNA. En dat gebeurt natuurlijk met een reden. Door verandering van een stof, dus door aankoppeling van een methylgroep, krijgt de stof een andere functie, waarna er belangrijke celactiviteiten kunnen plaatsvinden. De methylgroepen zijn afkomstig van methyldonoren (stoffen die een methylgroep kunnen afstaan) en haal je uit voeding.

Miljarden levensbelangrijke processen

Als we spreken over methylering, dan gaat het dus niet over een enkel proces, maar over miljarden levensprocessen. Dat gebeurt ook weer in allerlei met elkaar verbonden processen in je lichaam, zoals de BH4-cyclus, de folaatcyclus, de methioninecyclus, de transsulferatie, de NO-cyclus, de ureumcyclus en de citroenzuurcyclus. In deze zogenoemde metabole routes worden eveneens allerlei stoffen aangemaakt, afgebroken of omgezet en samen zorgen deze processen, bij een goed verloop, voor een goede gezondheid. In de BH4-cyclus wordt bijvoorbeeld melatonine aangemaakt voor een goede nachtrust. En de citroenzuurcyclus zorgt voor de aanmaak van ATP, de drager van energie. Hiervoor moet je dus wel goed kunnen methyleren.

Wat zijn de functies van methylatie?

Methylatie kent talrijke gunstige effecten. Het speelt onder meer een rol bij onderhoud en reparatie van DNA in je cellen, bij de vorming van neurotransmitters, bij de werking van je zenuwstelsel en je immuunsysteem, bij de regulering van hormonen, je genexpressie, histonen en je homocysteïnegehalte, bij het verminderen van verouderingsprocessen, bij het aan- of uitzetten van je stressrespons en bij de productie van ATP in je mitochondriën. En bij nog veel meer. De methylgroepen vormen als het ware belangrijke aan- en uitschakelaars van de activiteit in je cellen. Methylering kun je ook zien als een belangrijk herstelproces in je lichaam. Verloopt je methylering niet goed, dan kan dat dus leiden tot een cascade aan verstoringen in je lichaam. En dat kan de opmaat zijn naar gezondheidsproblemen en chronische ziektes.

Wat zijn methylatieverstoringen?

Als we het hebben over methyleren, gaat het meestal om het toevoegen van een methylgroep, die bestaat uit één koolstof en drie waterstofatomen (CH3). Soms worden er ook methylgroepen verwijderd. Dit heet demethylering. Verstoringen kunnen komen door overmethylatie, dus een te snelle methylatie, en door ondermethylatie door een te trage methylatie of door een afname van de methylatiecapaciteit. Ongeveer 49% van de mensen is ondermethyleerder, 14% heeft problemen met overmethylering en 37% heeft geen problemen met de methylering. De mate van methylatie wordt beïnvloed door je genen en neemt af door veroudering. Methylatie kan gunstig of ongunstig beïnvloed worden door voeding, leefstijl en suppletie. Een goede methylatie kan alleen plaatsvinden bij de aanwezigheid van voldoende methylgroepen. Daar kun je gelukkig zelf veel aan doen!

Wat merk je van een gebrekkige methylatie?

Als je methylering niet goed verloopt, en er waarschijnlijk dus sprake is van een ondermethylatie, dan kun je dat merken aan tal van klachten. Astma en allergieën, psychische aandoeningen zoals angsten, depressie, slapeloosheid, ADHD en autisme, hoofdpijn, chronische vermoeidheid, overgewicht, spierpijn en pijn in je gewrichten, maar ook degeneratieve ziektes zoals hart- en vaatziektes kunnen allemaal een relatie hebben met de mate van je methylatie. Methylering vormt dus nogmaals een belangrijke katalysator voor een goede gezondheid.

Welke methyldonoren zijn er en hoe ontstaat een tekort?

Verschillende voedingsstoffen zijn belangrijk bij de methylatie of kunnen fungeren als methyldonor omdat ze een methylgroep kunnen afstaan. Het gaat om vitamine B12 (methylcobalamine), vitamine B6, betaïne (TMG), 5-MTHF (de actieve vorm van foliumzuur), methionine, S-adenosylmethionine (SAMe), MSM (zwavel), DMAE en choline. Komen we methylgroepen tekort, dan zijn er simpelweg niet voldoende stoffen voorhanden die nodig zijn voor een gezonde methylatie. Een stressvolle leefstijl, een overmaat aan toxines, verkeerde voedingskeuzes, een tekort aan B12 en folaat en een gebrekkige nachtrust zijn factoren die veel voedingsstoffen ‘roven’, waardoor er minder voorhanden zijn voor andere belangrijke processen, zoals je methylering.

Wat kun je zelf doen bij ondermethylering?

  • Kies voor verse voeding vol methyldonoren, zoals rode biet, spruitjes, broccoli, ui, knoflook en andere zwavelrijke voeding, groene bladgroenten, goede eiwitten zoals eitjes, vis, (beperkt) biologisch vlees, gevogelte en schaaldieren.
  • Verminder stress, zorg voor een regelmatige nachtrust en voldoende beweging.
  • Kies voor een aanvullende goede basissuppletie met een zorgvuldig gedoseerde multivitamine zoals MultiPerfect en omega 3-vetzuren uit Omarin.
  • Kies zo nodig een voedingssupplement heel specifiek ter ondersteuning van je methylering, zoals Methialyn. Methialyn bevat een compleet vitamine B-complex, aangevuld met speciale methyldonoren zoals SAMe en betaïne HCL (trimethylglycine).
  • Heb je een B12-tekort? Je huisarts kan dat voor je onderzoeken. Vul desgewenst je vitamine B12 aan met de zuigtablet Intricobal Vitamine B12 met drie hoog gedoseerde natuurlijke en optimale vormen van B12: hydroxocobalamine, methylcobalamine en adenosylcobalamine.

Let op bij overmethylering

  • Ben je een snelle methyleerder? Dat zou het geval kunnen zijn als je bijvoorbeeld last hebt van angst, slapeloosheid, voedselgevoeligheden, hyperactiviteit, het gevoel te hebben van altijd ‘aan staan’ en het hebben van een hoge mate van energie en creativiteit. Wees in dat geval terughoudend met suppletie met SAMe en methionine. Raadpleeg bij twijfel een orthomoleculair opgeleide arts, therapeut of diëtist.

Meer lezen over vrouwenklachten

Op de website van ReThink Foundation vind je diverse wetenschappelijke artikelen, zoals Choline, andere methyldonoren en epigenetica. ReThink Foundation draagt bij aan bewustzijn over gezondheid.